Tüketiciler için cayma hakkı kılavuzu(2026)
- Ulu Hukuk Bürosu
- 17 saat önce
- 5 dakikada okunur
Cayma hakkı, satın alınan malın iade edilmesi veya satın alınan hizmeti almaktan vazgeçmek olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yazıda tüketici satın aldığı malı iade hakkı var mıdır, satın alınan mal ve hizmetler hangi koşullarda nasıl iade edilir, iade hakkı nasıl kullanılır sorularına cevap arayacağız.
Cayma hakkı ile ilgili hükümlerde 1 Ocak 2026 tarihi itibariyle değişikliğe gidiliyor. Bu değişiklik hem e-ticaret satıcılarını hem de tüketicileri yakından ilgilendirmektedir. Peki bu durum internetteki alışverişlerde cayma hakkımızı nasıl etkileyecek? Yazıda bu değişikliklere de değiniyoruz.
Cayma Hakkım Var MI?
Öncelikle, değişik satış türlerine göre tüketicilerin cayma hakkının olup olmadığını incelemeliyiz:
Mağazadan yapılan satışlar: Tüketicinin yasal olarak cayma hakkı yoktur. Ancak bazı satıcılar kendi inisiyatifleriyle belirli süre için cayma hakkı tanımaktadır.
Elektronik ortamda yapılan(Mesafeli) satışlar: Tüketiciye kanunen cayma hakkı tanınmıştır. (Detayı aşağıda izah edilecektir)
Cayma Hakkı Süresi
Kural olarak tüketiciler 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin cayma hakkını kullanabilir.
14 günlük sürenin başlangıcı bazı durumlarda değişiklik gösterir:
İSTİSNA: Satıcıların tüketicileri cayma hakkı konusunda bilgilendirme yükümlülükleri bulunmaktadır. Eğer satıcı cayma hakkı konusunda tüketiciyi bilgilendirmemiş ise cayma hakkı 14 günlük sürenin dolduğu tarihten başlayarak 1 yıl içinde kullanılabilir. Satıcı bilgilendirme yükümlülüğünü 1 yıl içinde yerine getirirse cayma hakkı süresi bilgilendirme tarihinde işlemeye başlar.
Cayma Hakkı Nasıl Kullanılır?
Tüketicinin satıcıya, cayma süresi içinde (mesafeli sözleşmelerde satıcı veya aracı hizmet sağlayıcıya) yazılı olarak cayma hakkını kullandığını bildirmesi yeterlidir. Bu bildirim, e-posta, SMS, internet ortamı vs. ile de yapılabilir. Unutulmamalıdır ki, cayma hakkının kullanıldığı konusunda ispat yükü tüketicidedir.
İnternet satış platformları, siteleri üzerinden cayma hakkı bildirimlerini almak zorundadır. Satış platformu sitelerindeki formlarının doldurulması ve internet üzerinden gönderilmesi yolu ile cayma hakkının kullanılması mümkündür.
Yine de tüketici ile satıcı arasındaki sözleşmenin türüne göre cayma hakkının nasıl kullanılacağı meselesi değişkenlik gösterebilmektedir. Aşağıda, piyasada yaygın olan bazı sözleşme türlerinde cayma hakkının nasıl kullanılacağına dair detaylı açıklamalar yer almaktadır.
Mesafeli satış sözleşmesinde cayma hakkı
Mesafeli satış sözleşmelerinde, yani internet veya telefon üzerinden yapılan alışverişlerde cayma hakkı süresi 14 gündür. Bu süre, mallarda ürünün tesliminden, hizmetlerde sözleşme tarihinden başlar. 14 günlük süre, birden fazla parçadan oluşan mallarda (örneğin; demonte olarak parça parça gönderilen mobilyalarda) son parçanın teslim tarihinden başlar. Belirli aralıklarla düzenli teslim edilen mallarda ise ilk teslimattan başlar.
Tüketici, cayma hakkının yazılı olarak veya e-posta, SMS veya internet sitesinden form doldurmak suretiyle yapacağı bildirimle kullanır. Cayma hakkının kullanıldığına dair ispat yükü tüketici üzerindedir.
Cayma hakkının kullanımından sonra, satıcı malın kargoya(taşıyıcıya) verilmesinden başlayarak 14 gün içinde kargo masrafları dahil tüketiciden tahsil ettiği tüm parayı iade etmekle yükümlüdür. Para iadesinden internet alışveriş platformları, bu platformlardaki satıcılarla birlikte müteselsilen sorumludur.
Mesafeli satış sözleşmelerinde cayma halinde kargo masraflarını kim öder?
İnternet alışverişlerinde yapılan iadelerde kargo masraflarının kim tarafından ödeneceği merak konusudur. Sorunun cevabı 01.01.2026 tarihinden öncesine ve sonrasına göre değişmektedir.
1 Ocak 2026 tarihinden önce yapılan mesafeli satışlarda:
Yönetmeliğe göre, satıcı, kargo masraflarının ne kadar ve kime ait olduğu, iade halinde hangi kargo şirketiyle iade edileceğini, başka bir yolla gönderilirse masrafların kime ait olacağını yazılı ön bilgilendirme formu ile tüketiciye bildirmek zorundadır:
Eğer böyle bir bilgilendirme yapılmamışsa iade masrafları tamamen satıcı tarafından karşılanır.
Bilgilendirme yapılmış, ancak tüketicinin yerleşim yerinde ilgili kargo şirketinin şubesi yoksa malın geri alınması yine satıcının sorumluluğundadır.
Ön bilgilendirme formunda iade masrafını tüketicinin ödeyeceği yazılı ise iade masrafını tüketici karşılamak zorundadır. Ürünün aynı zaman da ayıplı olması halinde bu şart geçersizdir. Yine, ön bilgilendirme formunda anlaşmalı kargo veya malın satıcı tarafından bizzat alınması gibi yollar gösterilmiş ise tüketicinin buna uyması gerekir. Özetle tüketiciler ön bilgilendirme formunu dikkatle okumalıdır.
1 Ocak 2026 tarihinden sonraki mesafeli satışlarda:
1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek düzenlemeyle; ön bilgilendirme formuna, anlaşmalı kargo ile iade halinde kargo masrafının tüketici tarafından ödeneceğine dair kayıt konması yasaklanıyor. Ön bilgilendirme formunda yazan anlaşmalı kargo şirketiyle yapılan iadelerde masrafı satıcı(veya e-ticaret platformu) karşılayacaktır. Satıcı, ön bilgilendirme formunda, iade için anlaşmalı olduğu kargo şirketini belirtmemiş olsa da iade kargo masrafını yine satıcı öder. Yani tüketiciden kargo masrafı talep edilemez.
Cayma hakkını kullanan tüketici malı ne kadar süre içinde iade etmelidir?
Tüketici cayma hakkını kullandığını satıcıya veya internet satış platformuna bildirdikten sonraki 14 gün içinde malı satıcıya veya satıcının belirlediği kargo şirketine teslim etmek zorundadır. Satıcının malı kendisinin iade almayı taahhüt ettiği durumlar hariçtir.
Cayma hakkının istisnaları nelerdir?
Aşağıdaki mal ve hizmetlere dair yapılan mesafeli satış sözleşmelerinde cayma hakkı kullanılamaz:
Teslimatı yapılmış cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayar (01.01.2026 tarihinden sonraki satın alımlarda cayma hakkı kullanılabilir)
Müşterinin özel siparişi doğrultusunda üretilen mallar
Çabuk bozulabilen ve son kullanma tarihi geçebilecek mallar
Ambalajı açılan ve iadesi sağlık- hijyen açısından uygun olmayan mallar
Tesliminden sonra başka ürünlerle karışan ve doğası gereği ayrıştırılması mümkün olmayan mallara
Ambalajı/mührü/paketi açılmış olan maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemeleri
Abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibi süreli yayınlar
Belirli bir tarihte yapılması gereken konaklama, eşya taşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki hizmetleri
Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler veya tüketiciye anında teslim edilen gayrimaddi mallar
Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetler
Canlı müzayededen açık artırma yolu ile satın alınan mallar
Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler.
Devre mülkte(devre tatil) cayma hakkı
Devre tatil sözleşmeleri, Bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için konaklama imkânı veren sözleşmelerdir. Devre mülke dair yaptığınız bir sözleşmeden, sözleşmenin imza tarihinden başlayarak 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin dönebilirsiniz. Cayma hakkınızı kullandığınız için cezai şart ödemeniz gerektiğine dair sözleşme hükümleri kanunen geçersizdir.
Cayma bildirimi, şahsi hak doğuran sözleşmelerde e-mail, SMS, posta gibi yollarla, tapuya şerh edilen devre mülk sözleşmelerinde ise noterden ihtarname çekmek suretiyle yapılır. Tüketicinin cayma hakkını kullanması halinde tüketiciden tahsil edilen para ve alınan senetler iade edilmek zorundadır. Tüketici cayma hakkı süresi içinde tatil hizmetlerinden faydalanmışsa, bunların bedelini ödemek zorunda da değildir.
Diğer tüketici sözleşmelerinde olduğu gibi devre mülk(devre tatil) sözleşmelerinde de satıcı/hizmet sağlayıcının ön bilgilendirme yükümlülüğü vardır. Bu yükümlülük yerine getirilmediyse cayma süresi, normal sürenin sonuna ek olarak 1 yıl uzar.
Tüketici kredisinde cayma hakkı
Tüketiciler banka ve finans kuruluşları ile yaptıkları tüketici kredisi sözleşmelerinden, 14 gün içinde gerekçe göstermeksizin cayabilir. Cayma hakkını kullanan tüketici cezai şart ödemez. Cayma hakkını kullanan tüketici, bu hakkın kullandığını bankaya yazılı olarak veya SMS, e-posta gibi yollarla bildirmelidir.
Tüketici krediyi kullanmış ise, bu bildirimden sonraki 30 gün içinde çektiği kredinin anaparasını ve iade gününe kadar çalışacak faizi (sözleşmede kararlaştırılan faiz oranından) bankaya geri ödemek zorundadır. Tüketiciden, BSMV, KKDF gibi vergi ve harçlar dışında herhangi bir ilave ücret talep edilemez. 30 gün içinde geri ödenmediği takdirde caymadan dönülmüş sayılır.
"Peşin faizli" veya "ön ödemeli kredi" olarak bilinen kredilerde, erken kapatma veya vazgeçme halinde peşin alınan faizin, vazgeçme veya erken kapatma tarihi itibariyle tahakkuk etmeyen kısmının tüketiciye iade edilmesi gerekmektedir.
Paket tur sözleşmesinde cayma hakkı
Paket tur satın alan tüketici;
Turun başlamasından en geç 30 gün önce yazılı olarak veya SMS veya e-posta ile tur düzenleyene ve aracılık edene bildirimde bulunarak sözleşmeyi feshedebilir. Bu durumda vergi ve harçlar dışında kesinti yapılmaksızın bedel iadesi gerçekleştirilir.
Turun başlamasına 30 günden az zaman kalması halinde, sözleşmede yazılı tutar ve oranda kesinti yapılarak kalan bedel tüketiciye iade edilir. ANCAK, tüketici kendisinden kaynaklanmayan bir sebep veya mücbir sebep dolayısı ile tura katılamayacak olup bu nedenle sözleşmeyi feshediyorsa, vergiler ve tur şirketince o tüketici için üçüncü kişilere ödenen ve iadesi mümkün olmayan tutarlar kesilerek bakiye bedel tüketiciye iade edilir.
Bedel iadesi için kanunun tur şirketlerine tanıdığı süre, fesih bildiriminden başlayarak 14 gündür.
UYARI: Bu makalede yer alan bilgiler bilgilendirme amaçlıdır, doğruluğu garanti edilmemektedir, hukuki danışmanlık yerine geçmez.
Yorumlar